Polonusi w Polskim Słowniku Biograficznym

Polonusi w PSB

Monumentalne przedsięwzięcie jakim jest niewątpliwie Polski Słownik Biograficzny, zawiera w 50 tomach jakie do tej pory się ukazały, sporo sylwetek Polonusów. Wielu jednak, którzy na to zasłużyli, nie znalazło się na kartach tego wydawnictwa.  Stało się tak z kilku powodów: przyjęte, skądinąd słuszne kryterium, że mogą tam trafić tylko zmarli, spowodowało,  że pominięci zostali ci których śmierć dosięgła już po ukazaniu się tomu w którym byłoby dla nich miejsce. Dotyczy to głównie tych, których nazwiska zaczynają się na wcześniejsze litery alfabetu – pamiętajmy, że pierwszy tom Słownika ukazał się w 1935 r. … Tylko tytułem przykładu wymienić tu można takich ludzi jak Osman Achmatowicz, Stefan Burhardt, Juliusz i  Edmund Bursche… Szereg osób zostało w Słowniku pominiętych – z różnych nie zawsze oczywistych powodów – znowuż, przykładowo tylko, wymienić tu należy Karola Hildebrandta, przywódcę konspiracji studenckiej w Dorpacie i zesłańca syberyjskiego. Wielu jeszcze, których nazwiska zaczynają się na późniejsze litery alfabetu (na razie publikowane są hasła na literę “Ś”), oczekuje na swoją kolej.

Poniżej spis Polonusów, których biogramy trafiły do dotychczas wydanych tomów Polskiego Słownika Biograficznego. W nawiasie po nazwisku podany kolejny numer w Album Polonorum.

  1. Antoniewicz Konstanty (368) (1828-ok.1873), lekarz, powstaniec 1863 r., zm. na Syberii
  2. Baranowski Ignacy (430) (1833-1919), lekarz, prof. U.W., działacz społ. i oświatowy.
  3. Bartsch Henryk Leopold  (396) (1832-1899), superintendent ew. aug.. w Warszawie
  4. Benni Herman (498) (1834-1900), pastor. ew. aug., redaktor czasopism, dyr. szkoły pryw.
  5. Biergiel Józef Julian  (254) (1819-1885), pastor ew. ref., bibliofil.
  6. Bogusławski Józef  (118) (1816-1857), spiskowiec, dwukrotnie zesłany, pamiętnikarz.
  7. Brudziński Józef (1079) (1874-1917), lekarz, dz. społ. 1-szy rektor Uniw. Warsz.
  8. Chałubiński Tytus (169) (1820-1889), lekarz, przyrodnik, „odkrywca” Zakopanego, „reformator” Konwentu.
  9. Czapski Karol (795) (1860-1904), działacz społ., prezydent Mińska (1890-1901)
  10. Czekanowski Aleksander (514) (1833-1876), geolog, zesłaniec, badacz Syberii Wsch.
  11. Dąbrowski Leon (387) (1830-1912), powst. 1863 r. zesłaniec Syb.,
  12. Dembowski Tadeusz (809) (1856-1930), wybitny chirurg wileński
  13. Demontowicz Józef (194) (1823-1876), powst. 1863 r. Komisarz Rządu Nar. w Szwecji
  14. Diehl August Karol  (522) (1837-1908), superintendent kościoła ew. aug. w Polsce
  15. Dybowski Benedykt (440) (1833-1930), przyrodnik, powst. 1863 r., badacz Syberii
  16. Dybowski Emil (288) (1830 – ?), powst. 1863 r., zesłaniec
  17. Dybowski Władysław (559) (1838 -1910), uczony, faunista i florysta
  18. Dymsza Kleofas (201) (1820-1902), zwolennik zniesienia poddaństwa i uwłaszczenia chłopów
  19. Dziekoński Józef  (120) (1816-1855), pisarz, emigrant, „bursz nad burszami”
  20. Fiorentini Władysław (223) (1823 – 1914), kupiec, ziemianin, działacz społeczny
  21. Flaum Maksymilian (905) (1864 – 1933), lekarz, przyrodnik, popularyzator
  22. Fudakowski Bolesław (468) (1834-1878), docent chemii lekarskiej U.W.
  23. Gadon Lubomir (412) (1831-1908), powst. 1863 r., historyk Wielkiej Emigracji
  24. Giedgowd (Gedgowd) Franciszek (91) (1816 – 1893), spiskowiec, zesłaniec
  25. Giżycki Jan Marek  (646) (1834-1925), historyk
  26. Gorski Konstanty (259) (1823-1864), prof. zoologii w Szkole Głównej w W-wie
  27. Grocholski Włodzimierz (786) (1857 -1914), polityk, wyd. „Dziennika Kijowskiego”
  28. Gundlach Rudolf (682) (1850-1922), pastor ew. aug. w Łodzi, działacz społeczny
  29. Hager Maksymilian (784) (1856-1918), lekarz, śląski działacz narodowy
  30. Jabłczyński Feliks (969) (1865-1928), malarz, grafik, chemik, literat
  31. Jabłonowski Aleksander (340) (1829-1913), historyk, współzałożyciel „Przegl. Histor.”
  32. Janikowski Stanisław (401) (1833-1881), prof. medycyny sądowej w U.J., członek A.U.
  33. Jarecki Władysław (1207) (1876-1929), neurolog, dyr. Inst. Głuchoniemych i Ociemniałych.
  34. Jastrzębski Michał I (822) (1859-1938), superintendent gen. ew. ref. Jednoty Wileńskiej.
  35. Jeleński Władysław (117) (1818 – po 1889), spiskowiec, emigrant
  36. Jezierski Wacław Piotr  (1063) (1868-1928), geograf i pedagog
  37. Jodko-Narkiewicz Witold (486) (1834-1898), okulista, ordynator Inst. Oftalmologicznego.
  38. Jodko-Narkiewicz Witold (943) (1864-1924), współzałożyciel PPS, polityk, publicysta.
  39. Jundziłł Hipolit (642) (1845-1898), wybitny lekarz wileński
  40. Jurgens Edward (244) (1824-1863), polityk i działacz, zmarł w X pawilonie Cytadeli.
  41. Kader Bronisław  (859) (1863-1937), chirurg, prof. U.J.
  42. Klecki Karol (958) (1866-1931), patolog, prof. U.J., członek PAU
  43. Klecki Walerian (1007) (1868-1920), prof. hodowli zwierząt i mleczarstwa w U.J., dziekan.
  44. Kłobukowski Aleksander (161) (1820-1903), działacz i pisarz gospodarczy.
  45. Korbutt Karaffa Gabriel (1018) (1862-1936), historyk literatury, językoznawca, bibliograf.
  46. Kraszewski Lucjan (155) (1820-1892), art. malarz, rysownik, zesłaniec 1863 r.
  47. Krupowicz Maurycy (200) (1823-1891), historyk, archiwista, bibliotekarz
  48. Kryszka Antoni (170) (1818-1912), lekarz, prof. farmakologii U.W.
  49. Krzywicki Kazimierz (188) (1820-1883), dyr.  Kom. Rządowej Wyznań Rel. i Ośw. Publ.
  50. Kułakowski Bronisław  (1027) (1865-1924), prawnik, działacz polit. (PPS), emigrant
  51. Limanowski Bolesław (579) (1835-1935), historyk, działacz  polit. (PPS), senator RP
  52. Loth August Karol  (1024) (1869-1944), pastor ew. aug., działacz społeczny.
  53. Lutosławski Wincenty (896) (1863-1954), filozof, prof. USB
  54. Łaźniewski Witold (941) (1865 – 1938), botanik, chemik.
  55. Majkowski Julian (453) (1833 – 1917), lekarz, balneolog, powst. 1863 r.
  56. Malhomme Leon (1269) (1888-1940), dyplomata RP, wicewojewoda śląski, zginął w ZSRR
  57. Manitius Karol (216) (1823-1904), superintendent gen. ew. aug. w Kr. Polskim
  58. Manteuffel – Szoege Gustaw (421) (1832-1916), historyk Inflant, Dorpatu i Konwentu
  59. Manteuffel Ignacy (1085) (1875-1927), prawnik, wojewoda kielecki
  60. Manteuffel Leon (1269) (1865-1951), prawnik
  61. Mikszewicz Juliusz (235) (1824- 1878), ekonomista, profesor i rektor Uniw. w Kazaniu
  62. Milewski Korwin Hipolit (634) (1848-1932), publicysta, pamiętnikarz
  63. Milewski Korwin Ignacy (635) (1846-1926), pisarz polit., kolekcjoner malarstwa.
  64. Mohl Aleksander  II (920) (1864-1913), jezuita, redaktor, publicysta
  65. Natanson Antoni (868) (1862-1933), lekarz ginekolog, działacz społ.
  66. Natanson Jakub (376) (1832 -1884), chemik, prof. Szk. Głównej, działacz społ.
  67. Natanson Ludwik(168) (1822-1896), lekarz, społecznik, redaktor.
  68. Neugebauer Franciszek (743) (1856-1914), lekarz ginekolog, uczony
  69. Neugebauer Ludwik (182) (1821 – 1890), lekarz ginekolog, prof. U.W
  70. Niemojewski Andrzej (981) (1864-1921), pisarz, publicysta, działacz społ.-polit.
  71. Nieszkowski Jan (452) (1833-1866), paleozoolog, powst. 1863, zesłany, zm. w Orenburgu
  72. Niezabytowski Aleksander(100) (1819-1849), publicysta, pisarz, zmarł w więzieniu
  73. Nowacki Jan (1390) (1898-1964), prawnik, księgarz, prezes Stulecia K!
  74. Orłowski Ksawery (867) (1862-1926), dyplomata, poseł RP w Brazylii, Hiszpanii.
  75. Oskierka Bolesław (177) (1822-1896), działacz powst. 1863 r. , zesłaniec
  76. Otto Leopold (174) (1819-1882), pastor, wybitna postać protestantyzmu polskiego
  77. Pawiński Adolf (610) (1840-1896), historyk, archiwista
  78. Pawłowicz Edward (537) (1837-1895), dyr. szkoły pryw. w Kaliszu, działacz społeczny
  79. Piasecki Zdzisław (722) (1854-ok.1921), prawnik, redaktor, publicysta
  80. Pietkiewicz Apolinary (349) (1828-1891), meteorolog
  81. Piotrowski Korwin Kazimierz (735) (1855-1922), wydawca, adwokat
  82. Pląskowski Romuald (199) (1821-1896), psychiatra, prof. Szk. Głównej w W-wie.
  83. Potocki Tomasz (799) (1860-1912), działacz społ., współtwórca Teatru Polskiego w Warszawie
  84. Radziwiłłowicz Rafał (821) (1860-1929), psychiatra, prof. USB, mason
  85. Rewieński Stanisław (217) (1825-1907), pisarz i publicysta rolniczy
  86. Rothert Władysław (837) (1863-1916), botanik, prof. Uniw. w Kazaniu, Charkowie
  87. Różycki Stefan (1236) (1886-1953), anatom, prof. Uniw. (dziekan) i Akad. Med. w Poznaniu
  88. Rusteyko Józef (281) (1828-1907), pedagog, bibliotekarz, emigrant polit.
  89. Schoeneich Aleksander (858) (1861-1939), pastor ew. aug., senior diec. lubelskiej
  90. Schroeter Paweł (772) (1855-1935), lekarz chirurg, autor prac med.
  91. Serini Karol (1088) (1875-1931), pastor ew, aug. prof. U.W., mason
  92. Siemiradzki Józef Wacław (789) (1858-1933), paleontolog, geolog, prof. Uniw. w Lwowie
  93. Siesicki Mieczysław (283) (1829-1899), powst. 1863 r., zesłaniec, działacz społ.
  94. Skierski Stefan (1086) (1873-1948), superintendent Kościoła ew. ref. w RP
  95. Skirmunt Kazimierz (794) (1861-1931) ks. prałat w Watykanie
  96. Sołtan Stanisław (211) (1822-1896), powst. 1863, zesłaniec
  97. Sołtan Władysław (1054) (1870-1943), wojewoda warszawski, minister Spraw Wewn. RP
  98. Starczewski Eugeniusz Tomasz (861) (1862 – 1927), prawnik, publicysta, działacz liberalny
  99. Stefanowski Marian (1302) (1879 – 1979), lekarz w wojnie 1920 r. w kampanii wrześniowej i w Powstaniu Warszawskim. Rektor AM w Łodzi
  100. Sumorok Restytut (721) (1854 – 1929), prawnik, działacz społeczny
  101. Szachno Bohdan (1001) (1868 – 1955), prawnik, ziemianin, poseł do Dumy, działacz społeczny, prezes Wil. Banku Ziemskiego
  102. Szefer Kazimierz (912) (1861 – 1938), pastor ew. ref., płk. WP, naczelny (kalwiński) kapelan WP
  103. Szymański Lech Konstanty (1485) (1915 – 1999) – lekarz oftalmolog, powstaniec warszawski.
  104. Śmiechowski Antoni (960) (1867 – 1944) – chirurg.

Przygotował, zebrał i opracował: Fil. Jan Trynkowski (1520)